Samen knokken tegen streptokokken: Met deze 4 preventiepijlers sta je sterk!

Varkens

Streptokokken zijn één van de meest voorkomende ziekteverwekkers bij biggen. Bijna iedere varkenshouder heeft er weleens mee te maken gehad en weet dat deze vreselijke ziektemakers bepaald geen pretje zijn… Van ernstige hersenvliesontstekingen tot longontsteking en zelfs uitval. Wist je dat bij ernstige uitbraken van streptokokken de mortaliteitscijfers opliepen tot wel 20%? Dit en nog andere inzichten uit een 4-jarig onderzoek delen we met je in dit artikel.

02-11-2023

Grillige ziekte

Streptokokken laten zich niet makkelijk uit de tent lokken. Het is een grillige ziekte die ineens -pieksgewijs- komt opzetten. De streptokokken-bacteriën verzamelen zich op de tonsillen (amandelen) en houden zich daar eerst een tijdje gedeisd. Is er sprake van slechte stalhygiëne of stress? Of ligt er een co-infectie zoals E.coli, een griepvirus of PRRS op de loer? Dan komen ze in actie en slaan ze genadeloos toe. Bij het ontstaan van streptokokken, spelen dus meerdere factoren een rol (figuur 1).

Figuur 1. Factoren die een rol spelen bij het ontstaan van een ziekte.

Knokken tegen Streptokokken

Om streptokokken de baas te blijven, werd in het verleden antibiotica ingezet. Maar nu we antibiotica zoveel mogelijk willen reduceren, moeten we op zoek naar slimmere oplossingen. Gelukkig kan je met onze BIG Ideeën BIG impact maken. Met deze 4 preventiepijlers sla je de snelste slag!

Preventiepijlers

  1. Goede biestvoorziening
  2. Slim voermanagement
  3. Optimale hygiëne
  4. Gezonde darmflora bij de zeug

Biest beschermt

Een sterke start is cruciaal voor je biggen. Daarbij gaat er niets boven goede biest! Biest is rijk aan voedingsstoffen en bevat belangrijke antistoffen om je biggen te beschermen tegen verschillende ziekteverwekkers. In een recente studie1 hebben we de ontwikkeling van de antistoffen in het bloed van biggen gevolgd.

Antistoffen tegen streptokokken: resultaten uit recent onderzoek

In deze studie is vooral gekeken op welke wijze en in welke mate antistoffen tegen streptokokken worden doorgegeven van de zeug naar haar biggen: Hoeveel antistoffen tegen streptokokken zitten er in het bloed van de zeug? Hoeveel in de biest? Hoeveel van die antistoffen vinden we daarvan nog terug in de biggen? De biggen zijn vanaf de geboorte tot en met 10 weken oud gemonitord. Uit de studie blijkt dat de meeste moederdieren de streptokokken-kiem kennen: maar liefst 90% van de onderzochte zeugen geeft haar biggen voldoende immuniteit via de biest. Op het moment dat biggen dus genoeg biest drinken, zijn ze de eerste 3 weken via maternale immuniteit in principe voldoende beschermd. Aandacht voor een goede biestvoorziening loont dan ook zeker!

Goede groei vanaf de geboorte is een must

In de studie-opzet1 is tevens nagegaan, hoe de antistoffen die gerelateerd zijn aan streptokokken serotype 2 zich ontwikkelen. In figuur 2 is te zien dat het aantal antistoffen bij biggen een dieptepunt bereikt rond 20 dagen leeftijd. De 4 verschillende lijnen geven het verloop van de antistoffen aan bij 4 verschillende biggroepen, waarbij biggen op basis van hun groei op de eerste dag zijn ingedeeld. De groep met biggen die de hoogste groei had op dag 1, heeft een duidelijke voorsprong in het aantal antistoffen ten opzichte van de groepen met biggen met een lagere groei. Om streptokokken zo goed mogelijk de baas te blijven, is een optimale groei vanaf de geboorte dan ook een must! Een snel geboorteproces, een goeie (warme) opvang en de juiste hoeveelheid biest spelen bij het bevorderen van die groei een belangrijke rol.

imagewc6jh.png
Figuur 2. Ontwikkeling antistoffen tegen streptokokken gerelateerd aan gemiddelde biggengroei op dag 1.

Tijdens spenen hebben biggen amper antistoffen

Als de biggen 18 tot 20 dagen oud zijn, zijn de antistoffen op het laagste niveau. Ook de biggen die veel antistoffen via de biest hebben opgenomen, laten in deze periode een minimumaantal antistoffen tegen streptokokken zien. Om het aantal antistoffen weer op niveau te krijgen, zijn maar liefst 14 dagen tot 21 dagen nodig. Een ongelukkige timing, want juist op het moment dat biggen gespeend worden (dag 25-28), komen ze daardoor flinke antistoffen tekort! Bovendien is de speenperiode een stressvolle periode, waardoor biggen extra vatbaar zijn voor ziekten. Zodra de biggen een infectie of griepvirus oplopen, is de kans op streptokokken ook weer groter. Het is dus van belang om stress te verminderen en je biggen zo goed mogelijk voor te bereiden op de speenperiode. Dat is het moment dat slim voermanagement om de hoek komt kijken.

Milkiwean Spido voor vlotte overgang

Voor een vlotte overgang naar het spenen, biedt Milkiwean Spido uitkomst. Dit hoogkwalitatieve biggenvoeder garandeert een geleidelijke opname vanaf 21 dagen leeftijd tot 14 dagen na het spenen. Dankzij een optimale deeltjesgrootte zorgt het voor een goede vertering en bevordert het de darmgezondheid, waardoor ziekteverwekkers minder kans krijgen.

Reinigingsprotocol

Omdat er bij streptokokken sprake is van een bacteriële infectie, speelt naast een goede biestvoorziening en slim voermanagement ook een optimale hygiëne een belangrijke rol bij het bestrijden van streptokokken. Hanteer een strikt reinigingsprotocol, waarbij je de stallen consequent schoonspuit. Was regelmatig je handen, zorg voor een goede hygiënesluis en werk per diergroep met eigen, schone materialen. Houd daarbij aandacht voor je zeugen en je biggen. Wist je dat een simpel wondje op de huid van je big kan al voldoende kan zijn om streptokokken over te brengen?

Vergeet je zeugen niet

Maximale aandacht voor je biggenopfok loont, maar vergeet zeker je zeugen niet! Een streptokokken-besmetting vindt eigenlijk altijd in het kraamhok plaats. Voldoende antistoffen bij je biggen is daarom niet voldoende. De zeug kan immers ook streptokokken uitscheiden en is daardoor een besmettingsbron. Als je die besmettingsdruk verlaagt, is dat altijd winst! Met Selko Selacid Green Growth stimuleer je gezonde darmflora bij je zeug en help je de kiemdruk verlagen.

Voorkomen is beter dan genezen: door het opvolgen van deze 4 preventiepijlers knokken we samen tegen streptokokken. Op zoek naar nog meer preventietips? Met onze BIG Ideeën maak je gegarandeerd BIG Impact!
Referentie:

BITMAP project van ForFarmers | Boehringer-Ingelheim | Wageningen University & Research | Trouw Nutrition