Twee weken vóór het afkalven kunnen melkkoeien in een negatieve energiebalans terechtkomen door de groei van het kalf, het begin van de biestproductie en een sterke daling van de drogestofinname. Met name koeien met een lichaamsconditiescore van 4 of meer lopen gevaar. Melkkoeien met een negatieve energiebalans beginnen hun lichaamsvet te mobiliseren. Bij grootschalige mobilisatie van de vetreserves kunnen er problemen met de stofwisseling ontstaan doordat de lever de grote hoeveelheid vetzuren die uit het vetweefsel worden gemobiliseerd niet kan verwerken.
Melkkoeien met een negatieve energiebalans hebben een grotere kans om klinische of subklinische ketose te krijgen. Ketose bij melkkoeien heeft schadelijke gevolgen voor de drogestofopname, de gezondheid, de vruchtbaarheid en de productiviteit van de lacterende koe. Uit recent onderzoek komt naar voren dat subklinische ketose bij rundvee veel vaker voorkomt dan klinische ketose.
De meeste problemen in de lactatiestart hebben te maken met de droogstandsperiode. Streef naar een droogstand van acht weken. Tijdens de eerste zes weken (‘far-off’) moet de inname van voer worden verminderd om te voorkomen dat de lichaamsconditiescore hoger dan 3,5 wordt.
Tijdens de droogstand moet de koe een lichaamsconditiescore van 3 tot 3,5 op een schaal tot 5 hebben. Voor moderne Holsteinkoeien ligt de streefwaarde op 3. Als de lichaamsconditiescore hoger dan 3,5 is, wordt het afkalven moeilijker en zal de drogestofopname na het afkalven lager zijn. Dit vergroot het risico op klinische en subklinische ketose, met alle gevolgen van dien. Het is normaal dat de lichaamsconditiescore na het afkalven afneemt, maar de score moet niet lager worden dan 2.
In de tweede helft van de lactatieperiode is er een risico dat de lichaamsconditiescore te hoog oploopt, waardoor de score bij het afkalven hoger dan 3,5 wordt.
